یک کارآگاه خوب هرگز نمی‌خوابد. در شمارش معکوس امروز ۱۰ فیلم برتر در ژانر نوآر را معرفی کرده‌ایم.
از آنجایی که متخصصان در مورد تعریف استانداردی برای این ژانر به توافق نمی‌رسند؛ برای این لیست، ما انتخاب‌های خود را به فیلم‌های پلیسی و جنایی بدبینانه از اوایل دهه ۴۰ تا اواخر دهه ۵۰ میلادی که به شکل سیاه- سفید فیلم‌برداری شده‌اند، محدود کرده‌ایم.

همچنین بخوانید:
برای شناخت ژانر نئونوآر از کجا باید شروع کرد؟

۱۰ – بیگانگان در ترن ۱۹۵۱ Strangers on a Train

شما هرگز نمی‌دانید که چه موقع قرار است نوک کفش‌تان به یک دوست اشتباهی برخورد کند و از این قضیه هم خبر نداشته باشید: یک گفتگوی کوتاه و بعد کمی فرضیات وحشیانه در آینده. او همسر شما را به قتل می‌رساند و شما را برای گرفتن پدر ثروتمندش مورد تهدید قرار می‌دهد. جایگاه آلفرد هیچکاک در تاریخ فیلم نوآر موضوعی قابل بحث است، اما این فیلم یکی از معدود مواردی است که براساس بسیاری از معیارها، فیلمی شایسته محسوب می‌شود. «بیگانگان در ترن» با داستان شوم، کاراکترهای غیراخلاقی و اسرار ناگفته خود، یک تریلر برای تمام دوران‌ها است.

۹ – در مکانی پرت ۱۹۵۰ In a Lonely Place

شما هرگز هامفری بوگارت را این چنین چندش‌آور ندیده‌اید. یک نمایش‌نامه‌نویس مردم‌گریز به نام دیکس استیل، مردی که هرگز با مشکلی برخورد نکرده بود که نتواند با مشت زدن از آن بیرون بیاید، خودش را در مرکز یک تحقیقات جنایی می‌یابد و عروس زیبایش باید تصمیم بگیرد که آیا او یک قاتل واقعی است یا فقط … یک احمق است. اگر چه راز قتل در هسته این فیلم وجود دارد؛ داستان عشق بین قهرمان ناقص بوگارت و بانوی به همان اندازه آسیب‌دیده‌اش، یک ستاره واقعی است و باعث می‌شود فیلم‌شان یک عاشقانه نوآر محشر باشد.

۸ – مرگبار ببوس مرا ۱۹۵۵ Kiss Me Deadly

چه شما «مرگبار ببوس مرا» را یک فیلم کلاسیک در نظر بگیرید چه یک مبتذل با درجه B؛ اثربخشی این فیلم غیرقابل انکار است. رالف میکر، مظهر مرد سرسخت است‌ و نقش مایک همر را بازی می‌کند. یک کارآگاه خصوصی سخت‌کوش که به اشتباه یک مسافر سر راهی را سوار می‌کند؛ کلوریس لیچمن، که یک بارانی بلند پوشیده بود. طرح اولیه براساس داستان میکی اسپیلین است و الهام‌بخش فیلم‌هایی نظیر «شرخر» ۱۹۸۴ Repo Man و «پالپ فیکشن» ۱۹۹۴ pulp fiction می‌شود. این فیلم نوآر عناصری از علمی‌- تخیلی و پوچ‌گرایی را با هم مخلوط می‌کند تا برای تولید یک ژانر تعریف کننده تلاشی کرده باشد.

۷ – بدنام ۱۹۴۶ Notorious

آلفرد هیچکاک در یکی از ظریف‌ترین و عاشقانه‌ترین فیلم‌های حرفه‌ای خود، کری گرانت و اینگرید برگمن را به عنوان یک زوج در کنار هم قرار می‌دهد. این دو در تلاش برای ریشه‌کن کردن نازی‌ها از برزیل هستند. گرچه این فیلم بسیاری از جنبه‌های بصری و داستان‌سرایی را در مرکز یک فیلم نوآر با هم ترکیب می‌کند؛ متخصصان نمی‌توانند قبول کنند که آیا این تریلر جاسوسی واقعا متعلق به این ژانر است یا خیر. یکی از دلایل این اختلاف، بوسه‌های فیلم «بدنام»‌ است. گرچه نوآرهای زیادی در سایه‌ها عاشقانه شده‌اند، اما این یکی برای تماشاچیان به نمایش می‌گذارد تا از آن لذت ببرند.

۶ – مرد سوم ۱۹۴۹ The Third Man

یکی از کلاسیک‌های همیشگی این ژانر، «مرد سوم»، سبکی تماماً مخصوص به خود دارد. با یک طرح پرپیچ وخم مسیرش را از وین که توسط متفقین اشغال شده، پیچ و تاب می‌دهد. داستان، کاراکترهای استاندارد نوآر را روایت می‌کند: مرد خشن، انسان خوب رک‌گو و خوش‌سخن،‌ انسان بد سایه‌وار و یک زن اغواگر زیبارو. به علاوه المان‌هایی مثل یک بازرس سیبیلو کلوزووار تبه‌کار، یک اورسن ولز که پوزخند می‌زند و البته امتیاز خنده‌آور اما فراموش‌نشدنی. معمای پیچیده کارول رید کمدی، تعلیق و نهایتاً تراژدی را با یک سادگی جدایی‌ناپذیر درهم می‌آمیزد.

۵ – نشانی از شر ۱۹۵۸ Touch of Evil

کم‌تر از یک دهه پس از ورود قبلی ما، مخاطبان شاهد تغییر چهره جذاب و فریبنده ولز به یک مرد فاسد بی‌رحم، کاپیتان پلیس هنک کوئینلان، بودند که ظاهراً دو برابر چاق‌تر شده بود. او با چارلتون هستون که از قرار معلوم در اینجا مکزیکی فرض شده است، در می‌افتد. در فیلمی که یکی از آخرین فیلم‌های ژانر نوآر در نظر گرفته می‌شود و البته یکی از بهترین آن‌ها هم است. با یک کارگردانی درخشان، داستانی پرپیچ‌وخم، بازیگران مکمل قوی و اتمسفر شومی که مناسب این ژانر است. خیلی بد شد که ولز پس از این دیگر هیچ فیلم هالیوودی‌ای را کارگردانی نکرد.

۴ – سانست بلوار ۱۹۵۰ Sunset Boulevard

رویاهای هالیوودی به سختی می‌میرند. در یکی از بهترین و به‌یادماندنی‌ترین فیلم‌های تمام دوران، «سانست بلوار»، بیلی وایلدر ستاره سالخورده سابق فیلم‌های صامت، گلوریا سوانسون، را در نقش ستاره سالخورده فیلم‌های صامت، نورما دزموند،‌ نشان می‌دهد. مجموعه‌ای از بزرگان دیگر هالیوود، از سیسیل بی. دمیلِ کارگردان تا باستر کیتون که خود واقعی‌شان یا نسخه‌ای از خودشان را بازی می‌کنند و ویلیام هولدن که با چسباندن خودش به ثروت، شهرت و جنون مزایا و خطرات جانبی آن‌ها را هدایت می‌کند. و یک جورهایی، انداختن عناصر نوآر به این مخلوط، این فیلم کلاسیک را به طرز عجیب و غریبی، خنده‌دار می‌سازد.

۳ – غرامت مضاعف ۱۹۴۴ Double Indemnity

اوه، چقدر ما شوق و ذوق داشتیم برای آن دوره زمانی که مرد بیمه درست به سمت در شما آمد … و سعی کرد همسر شما را اغوا کند … و احتمالاً برای کشتن‌تان توطئه کرده بود … خوب، شاید آن روزهای خوب خیلی بی‌عیب و نقص نبودند. «غرامت مضاعف» محصول هم‌کاری غول‌های نوآر است؛ یعنی نویسنده، ریموند چندلر و کارگردان بیلی وایلدر که براساس داستانی از جیمز کین است. این فیلم با زبان تند و تیز و زمینه جنسی قوی‌اش، شاید بارزترین نمونه نوآر تمام ادوار باشد. «غرامت مضاعف» همچنین یک یادآوری است که همیشه جزئیات مهم قرارداد را بخوانید.

۲ – خواب بزرگ ۱۹۴۶ The Big Sleep

«خواب ابدی» براساس نخستین کتاب چندلر است که یک کارآگاه نوآر بزرگ به نام فیلیپ مارلو را نشان می‌دهد و الهام‌بخش فیلم آینده «لبوفسکی بزرگ» ۱۹۹۸ The Big Lebowski می‌شود. در این شاهکار سیاه- سفید هاوارد هاکس، هامفری بوگارت و لورن باکال را در نقش‌هایی می‌بیند که آن‌ها نقل قول می‌کردند یا نمی‌کردند اما متولد شده بودند تا بازی کنند چراکه آن‌ها یک تحقیقات جنایی بهم‌پیچیده را هدایت می‌کردند. مارلو با بخش‌های متحرک بیشتری نسبت به ساعت سوئیسی تلاش می‌کند که رکورد بیشترین تعداد اسلحه‌ای که به سمت او نشانه گرفته شده را البته بدون شلیک کردن به نام خود ثبت کند… و می‌دانید که او روزش را با تماماً خونسرد ماندن در شرایط بسیار استرس‌زا سر می‌کند.

پیش از آن که انتخاب نهایی خود را معرفی کنیم، ذکر چند نام را در این مورد شایسته می‌دانیم.

۱۹۴۹ Criss Cross

«جنگل آسفالت» ۱۹۵۰ The Asphalt Jungle

«از درون گذشته» ۱۹۴۷ Out of the Past

۱۹۴۸ They Live by Night

«صورت‌زخمی» ۱۹۳۲ Scarface

۱ – شاهین مالت ۱۹۴۱ The Maltese Falcon

صدرنشین انتخب‌های ما نه تنها به طور گسترده‌ای به عنوان بهترین فیلم نوآر در نظر گرفته می‌شود بلکه بسیاری آن را نخستین فیلم نیز در نظر می‌گیرند. حیرت‌آورتر از همه این‌ها اما، این فیلم اولین فیلم بلند جان هیوستون، کارگردان افسانه‌ای است که با بودجه یک فیلم درجه B ساخته شده و براساس کتابی که دو بار با رفتن روی پرده متحمل شکست شده بود. هامفری بوگارت در نقش یک کارآگاه خصوصی در این فیلم می‌درخشد… باشه، خوب، پیش‌فرض فیلم ممکن است انقلابی به نظر نرسید اما تقریباً هر جنبه‌ای از فیلم‌سازی را شامل می‌شد و انتظارات را برای موفقیت‌های آینده‌اش بالا برد و استانداردهای ژانر نوآر را تنظیم کرد.
منبع:‌ watchmojo.com

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.

نوشته ۱۰ فیلم برتر ژانر نوآر اولین بار در بلاگ نماوا. پدیدار شد.