مجله نماوا، فرهاد خالدی نیک

«آتزوری؛ مسیری به ومبلی» با نریشنی انگیزه‌بخش بر روی تصاویری از بازیکنان تیم ملی فوتبال ایتالیا آغاز می‌شود. بازیکنانی خوش‌پوش و کاریزماتیک که به رهبری سرمربی کاربلدشان روبرتو مانچینی به قهرمانی اروپا رسیدند و این فیلم چگونگی طی این مسیر پرفراز و نشیب را به تصویر می‌کشد؛ فیلمی در ژانر مستند ورزشی به کارگردانی مانوئل ماندولسی که در سال ۲۰۲۱ ساخته شده است و در آن کادر فنی و بازیکنان تیم ملی ایتالیا از جمله لئوناردو بونوچی، جورجیو کیلینی، دنیله د روسی، جان لوئیجی دوناروما و الساندرو فلورنزی حضور پیدا کرده‌اند. نویسندگی فیلم «آتزوری: مسیری به ومبلی» برعهده آشیل کوریا و میشل گامبینو بوده و از شبکه نتفیلیکس پخش شده است.

بعد از صحنه‌های نخست، مستند با نمایشی تصاویری جالب توجه از حواشی دیدار فینال جام ملت‌های اروپای ۲۰۲۰ ادامه می‌یابد. جایی که بازیکنان تیم‌های انگلستان و ایتالیا در حال زدن ضربات پنالتی‌اند و ما این صحنه را از طریق گزارش گزارشگر مسابقه (با دوبله ی محمدرضا احمدی) و تماشای وضعیت و رفتار عجیب جان لوکا ویالی دنبال می‌کنیم. مربی تیم ملی ایتالیا که تاب و توان دیدن ضربات پنالتی را ندارد و پشت به صحنه ایستاده است. صحنه‌ای که دقایقی بعد کاملاً در تسخیر لاجوردی پوشان جذاب در می‌آید تا آن‌ها پس از نیم قرن، دوباره مهمترین جام قاره سبز را بالای سر ببرند. پس از این صحنه‌های تماشایی است که ماندولسی به عنوان کارگردان فیلم، به یک ماه پیش فلاش بک می‌زند. به ساعاتی قبل از بازی ایتالیا و ترکیه و صحبت‌های ویالی و مانچینی در جلسه توجیهی قبل از بازی. جلسه‌ای که در آن بیشتر از آن که به نکات فنی اشاره شود، پرداختن به مسائل انگیزشی به چشم می‌آید. جایی که ویالی به بازیکنان گوشزد می‌کند که اخیراً مثل قهرمان‌ها تمرین کرده‌اند و مانچینی با جمله‌ی «بچه‌ها ما موفق شدیم» سخنانش را آغاز می‌کند. جملاتی برای کم کردن فشارهای عصبی ناشی از حضور در این رقابت‌های معظم اروپایی و قرار دادن بازیکنان در وضعیت روحی و روانی مناسب‌تر. این مساله به خصوص وقتی بیشتر خود را نشان می‌دهد که مانچینی تاکید می‌کند که هدف اصلی از بازی فوتبال، تفریح و سرگرمی است و در طول تمرینات بارها از بازیکنان می خواهد که از فوتبال لذت ببرند. رویکردی که به نظر می‌رسد یکی از دلایل نمایش دلپذیر ایتالیایی‌ها در مستطیل سبز است.

امتیاز فیلم در این است که گزارش تصویری دقیقی از وضعیت آتزوری در خلال بازی‌های یورو ۲۰۲۰ ارائه می‌کند و این مهم به واسطه دوربین‌هایی که در اردوی ایتالیا و در کنار بازیکنان و کادر فنی، حضوری پررنگ دارند، اتفاق می‌افتد. دوربین‌هایی که علاوه بر بازی‌های اصلی تیم، زمین تمرین، رختکن، هواپیما، اتوبوس و حتی استخر و اتاق های هتل محل اقامت تیم را نیز پوشش می دهند تا چیزی از چشمان تیزبین عوامل و نگاه کنجکاو مخاطب فیلم پنهان نماند. این فوق العاده است که کادر فنی و مدیریتی یک تیم ورزشی این چنین به یک گروه فیلمسازی اعتماد کرده و همراهی آن ها در دشوارترین مراحل یک تورنمنت بزرگ را می پذیرد. گروهی که بسان یک تیم حامی و پشتیبان، در کنار اعضای تیم ملی حضور داشته و به نظر می رسد این حضور، نه تنها مانعی در راه آماده سازی بازیکنان نبوده، بلکه با همراهی ایشان در هنگام شوخی ها و جدیت ها، به همدلی و همبستگی تیم کمک کرده است. تیمی که بازیکنانش با سرمربی خود آن چنان صمیمی هستند که از خالکوبی پایش سوال می کنند و مانچینی هم با شوخی، پاسخ ایشان را می دهد. تیمی که خواندن دسته جمعی یکی از آهنگ های ناپلی، تبدیل به سرگرمی ویژه شان در تورنمنت می شود و روز قبل از بازی و پس از پیروزی ها، به این وسیله روحیه تیمی شان را تقویت می کنند. آهنگی طنز آمیز درباره غذاهایی چون کتلت و کوفته که یکی از جذاب ترین بخش های این مستند، به آن می پردازد.

مواجهه متفاوت با جنبه احساسی فیلم

بخش عمده‌ای از زمان فیلم به اظهارنظر بازیکنان و مربیان تیم در مورد گل‌های به ثمر رسیده و اتفاقات رخ داده در بازی‌های مرحله مقدماتی و مراحل بعدی اختصاص دارد. اغلب صحنه‌های مهم مربوط به بازی‌های تیم ایتالیا از این طریق، پخش می‌شود و بدین ترتیب شاهد تکرار مکررات در پخش صحنه‌های حساس بازی‌ها نیستیم. در عین حال این تمهید فرصتی را در اختیار سازندگان مستند قرار می‌دهد که به جزئیات جذاب دیگری نیز اشاره کنند. جزئیاتی نظیر اشاره به گل فدریکو کیه زا که او و پدرش را صاحب رکوردی بی‌نظیر در جام ملت‌های اروپا کرد؛ اولین زوج پدر و پسری که موفق به گلزنی در این تورنمنت مهم اروپایی شده‌اند.

از سویی دیگر نویسنده و کارگردان فیلم این فرصت را یافته‌اند تا به بهانه برقراری ارتباط تصویری میان بازیکنان تیم و خانواده‌هایشان، به گونه‌ای متفاوت به جنبه‌های احساسی فیلم‌شان بیفزایند. بازیکنانی که روزهای طولانی را در اردوهای ورزشی در کنار یکدیگر سپری می‌کنند و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی این فرصت را در اختیار آن‌ها قرار داده تا برای لحظاتی هم که شده، در جریان حال و احوال همسر و فرزندانشان قرار گیرند. بازیکنانی که حالا نه تنها قهرمان خانواده، که قهرمانان یک ملت هستند. ملتی به شدت احساساتی که با پیروزی‌های فوتبالی، ضعف‌ها و شکست‌هایش را به فراموشی می‌سپارد و همه امیدهایش را در ساق پای مردان لاجوردی‌پوش جستجو می‌کند. مردانی که با پیروزی در دور مقدماتی برابر تیم‌های قرمزپوش ترکیه، سوئیس و ولز، در مراحل بعدی به ترتیب تیم‌های قدرتمند اتریش، بلژیک، اسپانیا و البته انگلستان را از پیش رو برداشتند تا علاوه بر این که در مسیر فتح جام، سربلند و پیروز باشند، بهترین پایان ممکن را برای فیلم رقم بزنند. فیلمی که نه تنها از آغاز و میانه‌ای جالب‌توجه برخوردار است بلکه با این قهرمانی به پایانی دراماتیک ختم می‌شود تا به عنوان یکی از تماشایی‌ترین مستندهای ورزشی مورد توجه قرار گیرد. فیلمی که البته این حسرت را نیز بر می‌انگیزد که با غیبت تیم ملی فوتبال ایتالیا در جام جهانی قطر، نمی‌توانیم باز هم این نمایش باشکوه و جذاب را شاهد باشیم!

تماشای «آتزوری؛ مسیری به ومبلی» در نماوا

نوشته نگاهی به مستند «آتزوری؛ مسیری به ومبلی» / رؤیای اروپایی کاریزماتیک‌ها! اولین بار در بلاگ نماوا. پدیدار شد.